01. oktobar, 2024.
SPOMEN OBILjEŽJE ZA OSAM CIVILNIH ŽRTAVA RATA
U selu Surjan danas je osveštana spomen ploča i služen je parastos za osam civila, a koje su u porodičnoj kući Pantelije Grmaša, u selu Surjan, hrvatski vojnici zapalili.
Radilo se većinom o starijim osobama. Među spaljenima je bila i nepokretna Radojka Rožić. Nakon što su nadležni organi obavili identifikaciju, ustanovljeno je da su žrtve zločina bili:
- Grmaš Pantelija, sin Stanka i Joke, rođen26.07.1926. godine u Surjanu
- Grmaš Sava, djevojački Aničić, kći Jove i Petre, rođena 19.01.1928. godine u Surjanu
- Jorganović Jelka, djevojački Aničić, kći Jovice i Petre, rođena 16.12.1934. godine u Surjanu
- Jorganović Radojka, djevojački Bjekić, kći Sime i Mare, rođena 08.10.1926. godine u Surjanu
- Kudra Branko, sin Ostoje i Vide, rođen 30.05.1938.godine u Šehovcima
- Rožić Branko, sin Simeuna i Jovanke, rođen14.03.1926. godine u Šehovcima
- Rožić Nevenka, djevojački Grmaš, kći Stanka i Joke, rođena 14.06.1932. godine u Šehovcima
- Rožić Radojka, kći Branka i Nevenke, rođena 15.04.1961. godine u Šehovcima.
Načelnik opštine Dragan Vođević, koji je u saradnji sa opštinskom Boračkom organizacijom bio inicijator postavljanja spomen ploče, naveo je da mu je žao što se do sada čekalo sa poslavljanjem spomen obilježja.
„Surjan je jedno od mnogobrojnih stratišta, a žrtve i njihove porodice nismo zaboravili. Dogovoreno je da i u narednim godinama redovno organizujemo pomene i sjetimo se svih stradalih“, istakao je Vođević.
Neđo Grmaš, koji je izgubio cijelu porodicu, naveo je da su žrtve zaslužile da ih pamtimo.
„Hvala svima koji su se potrudili da se nakon 29 godina postavi spomen ploča“, rekao je Grmaš.
Hrvatska okupacija opštine Mrkonjić Grad karakteristična je po brutalnim ubistvima civila, kako u toku izvođenja napadnih borbenih operacija, tako i tokom trajanja okupacije od septembra 1995.do februara 1996. godine. Civilne žrtve su zabilježene i u najudaljenijim i izolovanim selima i zaseocima, u kojima je poslije ulaska HV i HVO ostao tek poneki i to stariji stanovnik. Civili su ubijani i tokom povlačenja stanovništva iz ugroženih područja. Osim stradanja od granatiranja, bilo je slučajeva ubistava poslije hapšenja i zatvaranja. U više slučajeva pronađeni su, nakon povratka vlasti RS, ostaci izgorjelih tijela u spaljenim kućama, a postoje indicije da su u vrijeme paljenja objekata tokom “čišćenja” terena ti ljudi bili živi spaljivani.
